Als je op zoek bent naar een bijzondere schat met een verhaal, dan moet je op de rommelmarkt zijn. Dat weten schrijver Marnix Peeters en journalist Jana Wuyts inmiddels ook. Het koppel botste er op de ‘Guide du pneu Michelin Belgique – Luxembourg – Hollande 1938-1939’, een reisgids van 80 jaar oud. Na een lange tocht tussen heden en verleden schreven ze hun avonturen neer in een boek: ‘De zomer van 1939’.
Eenmaal thuis gaf de ‘Guide du pneu’ zijn echte schatten pas prijs. Een twintigtal briefjes vielen uit het boek: advertenties van hotels en nauwelijks leesbare aantekeningen die veel weg hadden van een reisschema. Of hoe men voor het tijdperk van Google Flights en Booking.com een vakantie plande.
De nieuwsgierigheid van Marnix en Jana was geprikkeld. Zou het België van 80 jaar geleden nog steeds bestaan? Met de ‘Guide du pneu’ onder de arm keerden ze terug naar de zomer van 1939, de vooravond van de Tweede Wereldoorlog.
Reis door het België van weleer
Marnix en Jana trokken naar Bastogne, Blankenberge, Brugge, Brussel, Gent en Antwerpen en maakten een rit in Wallonië, van La Roche over Rochefort naar Han-sur-Lesse, om te eindigen in Sankt Vith. Op zoek naar overblijfselen van hotels, restaurants en (toen althans) interessante bezienswaardigheden.
Sommige plekken lijken nog verdacht veel op de plaatjes uit de ‘Guide du pneu’, andere hebben een totale metamorfose ondergaan. In Antwerpen, Blankenberge en Brussel, bijvoorbeeld, heeft de tijd niet stilgestaan.
De Keyserlei in Antwerpen
In 1939 sierde het Grand Hôtel Weber De Keyserlei in Antwerpen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het hotel een populaire uitgaansplek voor Duitse officieren. Nu vind je op de hoek van De Keyserlei en de Frankrijklei de Antwerp Tower, die al een tijdje in de stellingen staat.
Het enige Antwerpse hotel uit de ‘Guie du pneu’ dat vandaag nog bestaat, is het Billiard Palace aan het Astridplein. In 1939 werd het hoog aangeschreven en kon je er naar bals. Vandaag houdt het hotel maar één ster over. De reviews op Tripadvisor spreken boekdelen: “Kansloos hotel. Haren in bed, schimmel in de douche, ruikt naar een asbak.”
De dijk in Blankenberge
Tachtig jaar geleden was Blankenberge een mondaine badplaats, bezaaid met chique hotels en villa’s. Vandaag de dag trekt de kuststad echter toeristen aan die op zoek zijn naar een goedkope strandvakantie. De hotels hebben plaatsgemaakt voor appartementsblokken en dure restaurants zijn veranderd in frietkoten.
Tussen de blokken vind je nog een overblijfsel uit de Belle époque van de ‘Guide du pneu’: het Petit Rouge. In 1939 het op vier na beste hotel van Blankenberge, nu een sociaal vakantiecentrum.
De Putterij in Brussel
De Putterij in Brussel zegt je misschien niet veel, simpelweg omdat die niet meer bestaat. Al voor de Eerste Wereldoorlog werd beslist dat de volkswijk plaats moest maken voor een reusachtig bouwwerk: het Centraal Station. In 1939 was de wijk opgeslokt door één grote bouwput, maar van het station was nog steeds geen sprake. Door de oorlogen en de crisis van de jaren 30 liepen de werken heel wat vertraging op. Uiteindelijk kon de kers op de taart van architect Victor Horta pas in 1952 haar (deels ondergrondse) deuren openen.
Marnix Peeters en Jana Wuyts, De zomer van 1939, Angèle, 240 p., 22,50 euro
Janne Vandevelde
Het bericht VIDEO. Drie populaire plekken in België die nu onherkenbaar zijn verscheen eerst op Metro.
